Ishonch telefoni
Ish vaqti: uzluksiz

+99866-233-24-96

АҲОЛИНИ РЎЙХАТГА ОЛИШДА ЖИНСИ ВА ЁШИНИ БЕЛГИЛАШ ТАРТИБИ

Аҳолини рўйхатга олишда жинси ва ёшини белгилаш тартиби

Самарқанд вилоят статистика бошқармаси
бошлиғи ўринбосари А.Суюнов маълумотларига кўра, рўйхатга олиш доирасида ҳар бир шахснинг жинсини рўйхатдан ўтказиш керак. Аҳолини жинси, ёши билан бирга, аҳоли сонининг бошқа хусусиятлари билан кўпинча ўзаро таснифланган рўйхатга олиш белгисидир. 
Шу билан бирга, аҳолини жинси учун ажратилган ячейка иложи борича тўлиқ ва аниқ тўлдирилиши жуда муҳимдир. Агар маълумот бўлмаса, жинси бошқа шахс ёки уй маълумотларига асосланган ҳолда аниқланиши керак.
Рўйхатга олиш варақасида ҳар бир шахснинг жинси (эркак ёки аёл) рўйхатга олиниши керак. Аҳоли жинси кесимида маълумотларнинг тақсимланиши гендер статистикасини тузишнинг асосий талабларидан биридир. Кўпгина ижтимоий-иқтисодий ва демографик хусусиятларга кўра рўйхатга олиш жараёнида тўланиши мумкин бўлган маълумотлар, масалан таълим, бандлик ҳолати, никоҳ ҳолати, миграция, ногиронлик ва уй-жой шароитлари, одатда, жинсига қараб фарқ қилиши мумкин. Аҳоли жинси ёши билан бир қаторда, рўйхатга олиш ва бошқа тадқиқотлар доирасида шахслар ҳақида йиғиладиган, шунингдек, бошқа маъмурий ҳисоблар тизимида юритиладиган ва ушбу кўрсаткичларни бошқа кўрсаткичлар билан бирлаштиришда аҳолининг кўпгина ижтимоий, демографик хусусиятларни таҳлил қилишга асос яратади.
Ёш ҳақида маълумот олиш учун туғилган кун ҳақида маълумот тўплаш тавсия этилади. 
Бу рўйхатга олиш вақтида аниқ ёшдаги маълумотларни тўплашдан кўра аниқроқ маълумот олиш имконини беради. Туғилган сана ҳақида маълумот тўплаш маълумотлар жадвалларини икки шаклда: туғилган йили ва тўлиқ йиллар сонини ишлаб чиқишга имкон беради. Туғилган сана, шу билан бирга, рўйхатга олиш вақтида нисбатан ёшни ҳисоблаш имконини беради. 
Ёшнинг энг муҳим ўзгарувчилардан бири эканлигини ҳисобга олсак, бу ҳақда маълумот рўйхатга олиш доирасида тўпланган ва кўплаб жадваллар ва таҳлил турларида ишлатиладиган ёш ҳақидаги маълумотларда ишлатиш учун имкон қадар тўлиқ ва аниқ бўлиши жуда муҳимдир. Агар ёш ҳақида маълумот бўлмаса, нотўғри ёки қарама-қарши бўлса, унда ёшни шахс ёки оила ҳақидаги бошқа маълумотлар асосида импутация усули билан аниқлаш керак.
Туғилишнинг аниқ санаси ҳақида маълумот тўплаш аҳолининг катта қисмига нисбатан қийинчиликларга олиб келиши мумкин бўлган мамлакатлар, ишлатилган усуллар тўплами йилнинг чораги ёки бошқа вақтини белгилаш усулига ўзгартирилиши мумкин. Кун/ой/йилга нисбатан жавоб бериш учун махсус тақдим этилган ячейкалар билан рўйхатга олиш варақаси шакилларида, йилнинг мавсуми каби қўлда ёзилган жавоблар кодлаш учун жавобгар бўлмайди. Ота-оналаридан катта бўлган болалар каби мумкин бўлмаган жавоблар тартибга солиниши керак. Агар ёш йилларда ҳисобланса, ота-оналарнинг ойлар давомида болаларнинг ёшини нотўғри кўрсатиш муаммосига эътибор берилиши керак. Бундан ташқари, кекса ёшдаги шахслар тўғрисидаги маълумотларга эътибор қаратиш керак, чунки ахборотни тақдим этишда хатолар катта ёшдаги шахсларга янада кенг тарқалади.

 
 
17-Iyun, 2022-yil 11:42 |